Bracki Browar Zamkowy w Cieszynie – zabytkowy browar przemysłowy w Cieszynie powstały w 1846 roku.
Zakład należy do holenderskiego koncernu Heineken i wchodzi w skład Grupy Żywiec.
Historia
Browar Habsburgów
W 1838 roku arcyksiążę Karol Ludwik Habsburg postanowił
gruntownie przebudować swoją cieszyńską rezydencję. W tym celu sprowadził
wiedeńskiego architekta Józefa Kornhäusla,
który zlecił rozbiórkę ruin zamku piastowskiego z
wyjątkiem wieży i romańskiej rotundy. W niedługim
czasie na Górze Zamkowej powstał
nowy, klasycystyczny pałac wraz z oranżerią
i parkiem w stylu angielskim. Niejako przy okazji tej wielkiej przebudowy
zachęcony sukcesami, jakie w owym czasie zaczęło na rynku odnosić piwo typu
pilzneńskiego, książę
cieszyński Karol Ludwik postanowił zbudować własny browar w Cieszynie.
Cieszyn posiadał długie tradycje piwowarskie, bowiem
już od XV wieku istniał tu browar mieszczański.
Nie był on jednak własnością księcia, a ponadto produkowano w nim wyłącznie
piwo tradycyjne górnej fermentacji w niewielkich ilościach. Dlatego ok. 1840 roku
tuż pod zamkiem, na stoku wzgórza rozpoczęto budowę nowoczesnego browaru, który
miał zająć się produkcją piwa typu pilzneńskiego na skalę przemysłową. Budowę
ukończono w 1846 roku i niemal natychmiast po
otwarciu zakład rozpoczął swoją działalność.
Piwo z Cieszyna szybko stało się popularne nie tylko w Księstwie Cieszyńskim,
ale w całej monarchii habsburskiej.
Syn i następca Karola Ludwika, arcyksiążę Albrecht
Fryderyk Habsburg, zachwycony sukcesami zakładu rozwinął produkcję i
w 1856 roku zdecydował się na założenie
kolejnego browaru, który na jego polecenie wybudowano we wsi Pawlusie pod Żywcem. Pierwsi piwowarzy żywieckiego browaru pochodzili z
Cieszyna.
Browar państwowy
Po zakończeniu I wojny światowej i upadku Austro-Węgier doszło do nacjonalizacji
majątku książąt cieszyńskich. W 1920 roku browar
upaństwowiono i powołano Państwowe Zamkowe Zakłady Przemysłowe w
Cieszynie. W latach 20. XX wieku wydzierżawiono go warszawskim
przedsiębiorcom skoligaconym m.in. z prezydentem Ignacym Mościckim. W 1933 roku
zakład znalazł się pod zarządem Dyrekcji Lasów Państwowych.
W czasie II wojny światowej browar nie uległ
likwidacji i nie zaprzestał produkcji. Po 1945 roku
został włączony w skład Bielskich Zakładów Piwowarsko-Słodowniczych, a
następnie Zakładów Piwowarskich w Żywcu. Przez cały ten czas, wciąż w tym samym
budynku, browar produkował różne gatunki piwa, w tym swój sztandarowy produkt -
piwo jasne pełne typu pilzneńskiego. Niestety jakość tego produktu, szczególnie
w latach 70. i 80. XX wieku, budziła wiele zastrzeżeń.
Browar Grupy Żywiec
Na początku lat 90. XX wieku cieszyński browar został
sprywatyzowany i wraz z browarem żywieckim zakupiony przez holenderski koncern
Heineken. Produkcję ograniczono do jednego gatunku piwa, któremu nadano
handlową nazwę Żywiec Brackie. Przywrócono tradycyjne receptury
warzenia i znacznie poprawiono jakość produkcji. Piwa z Cieszyna
sprzedawano w tym czasie w całym kraju.
Po kilku latach postanowiono zmienić charakter zakładu
na producenta regionalnego, w związku z tym odstąpiono od handlowej nazwy marki Żywiec
Brackie i wprowadzono nazwę Brackie. Zmieniono też
znacznie oprawę graficzną i rozpoczęto dystrybucję piwa z nastawieniem na rynek
lokalny województwa śląskiego.
W 2003 roku w browarze w Cieszynie
rozpoczęto produkcję marki ogólnopolskiej - Żywiec Porter, która
jest jednak dystrybuowana na rynku ogólnopolskim pod logo Browaru
Żywiec.
Od 2009 roku w Brackim
Browarze Zamkowym w Cieszynie produkowane są jednorazowo warki piw specjalnych
dla Grupy Żywiec. W 2009 roku uwarzono tutaj piwo Bracki Koźlak
Dubeltowy, którego autorem receptury jest piwowar-amator, Jan Krysiak, zwycięzca VII Konkursu
Piwowarów Domowych w Żywcu. W 2010 roku zwyciężczyni VIII Konkursu
Piwowarów Domowych w Żywcu, Dorota Chrapek, uwarzyła w cieszyńskim browarze
piwo typu belgian pale ale - Brackie Pale Ale belgijskie. W 2011 roku wyprodukowano w nim piwo Grupy
Żywiec dla sklepów sieci handlowej Biedronka - Leżajsk
Pszeniczne. W tym samym roku powstał w tym zakładzie
piwowarskim Grand Champion Birofilia 2011 - piwo kolońskie, według receptury
Jana Szały.
Od 2010 roku browar
rozpoczął produkcję piwa typu amber ale, Brackie
Mastne. Został także siedzibą Polskiego Stowarzyszenia Piwowarów Domowych.
Wdrożono w nim ponadto projekt przekształcenia zakładu w żywe muzeum piwowarstwa.
W 2011 roku doszło do formalnej konsolidacji browaru z
Grupą Żywiec.
Charakterystyka
Browar w Cieszynie od lat 90. XX wieku należy do dużego
międzynarodowego koncernu piwowarskiego. Mimo to zachował charakter regionalny
i jako jedyny browar Grupy Żywiec wytwarza piwo metodami
klasycznymi (m.in. stosuje metodę dekokcyjną warzenia piwa, otwarte kadzie
fermentacyjne i zbiorniki leżakowe, a
nie metodę HGB i tankofermentory). W zakładzie znajduje się wiele do dziś
sprawnie funkcjonujących urządzeń pochodzących z drugiej połowy XIX wieku i początku XX wieku.
Zdolności produkcyjne Brackiego Browaru Zamkowego w
Cieszynie wynoszą 160 tysięcy hektolitrów piwa rocznie.
Jego produkty są rozlewane na miejscu tylko do beczek keg. Butelkowanie i puszkowanie marek piwa z Cieszyna odbywa się w
rozlewni browaru w Żywcu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz